Herhalde maçoluğun zirve ülkelerinden biri olan Meksika’yı fizikçi ve çevre mühendisi olan ve ardındaki iyi bir bilimsel başarımı olan bir kadın bilim insanı yönetecek: Claudia Sheinbaum Pardo. Meksika tarihinde bir ilk. Sol kanattan. Ve başkentin belediye başkanlığından ülke liderliğine sıçradı. Kentte karbon emisyonunu azaltmak için bir kentte dünyanın en büyük fotovoltaik tesisini kurdu. Ayrıca şehirde ve Latin Amerika’da elektrikle çalışan ilk hızlı otobüs ağını da kurdu.

Tarihin cilvesine bakın ki karşısındaki rakibi de bir kadındı. Meksika, mafyaların cirit attığı bir ülke. Seçim kampanyasında kendi destekledikleri milletvekili adaylarının seçilmesini kolaylaştırmak için rakip adaylardan 10’dan fazlasını öldürdükleri basına yansıdı.

Yeni başkan, seçim kampanyasında Meksika’daki yaklaşık 200 bilim insanıyla yaptığı toplantıda “her zaman eğitimin, bilimin, yenilikçiliğin ve beşeri bilimlerin geliştirilmesine ve adil ve müreffeh bir Meksika” yaratılmasına hizmet edeceğini söylemişti.

Bazı Meksikalı bilimciler onun “kanıta dayalı karar alma sürecine öncelik vermeyeceğini” düşünüyor. Fakat kendisini yakından tanıyan çalışma arkadaşları ise umutlu.

BİLİMDEN POLİTİKAYA

Bilimciden iyi politik yönetici olur mu? Bir tartışma konusu bu. Biz de bir üniversite profesörü Tansu Çiller örneği yaşadık. Başbakan oldu. Yönetimi rezaletti ve sıradan bir politikacının başarımına bile yaklaşamadı. Yalan dolan vaatlerle ülkeyi oyaladı. Ama Çiller’in bilimsel geçmişi de çok çok zayıftı. Bilim yerine şirket-ekonomi raporları yazmayı ve para kazanmayı tercih etmişti. Para kazanma işlerinde uzmandı.

Bu bakımdan onu bir profesör kadın olarak Türkiye açısından bir yol kazası ve kötü örnek saymalı.

Politikadan yükselmedi, Demirel elinden tuttu onu; bir seçim kazanma aracı olarak kullandı ve tepeye oturttu: Sarışın ve üstelik üniversiteden. Herkese iki anahtar verecekti: Otomobil ve ev!

Oysa Sheinbaum Pardo daha öğrencilik zamanından beri mitingler, gösteriler ve parti kuruluşlarının ta içinden yetişti.

İKİ UCU KESKİN KILIÇ

Nature dergisinde yayımlanan ve ülkelerine liderlik yapmış bazı bilim insanlarının politikacı olarak değerlendirildiği bir makalede, tarihçiler ve politika uzmanları diyor ki bilim uzmanlığı, siyasette iki ucu keskin bir kılıçtır.

Bilim tarihçisi Sayaka Oki, “Araştırmacılar, toplumdaki çeşitli aktörlerden nasıl bilgi toplayacaklarını çok iyi bilirler; seçmenleri dinlemek yerine kendi akıllarına çok fazla güvenirlerse kendi doğruluklarının tuzağına düşebilirler” diyor.

New York City College’dan federal bilim politikası konularını takip eden fizikçi Mike Lubell de şu saptamayı yapıyor: “Ülkelerine liderlik etmeyi başaran bilimadamları her şeyden önce politikacılar gibi düşünme eğilimindeler. Sheinbaum Pardo bilimsel bilgisinden faydalanmalı ancak ona bağlı kalmamalı. Bilim siyasette her şeyin başı ve sonu değildir.

Ve devamla: “Ona tavsiyelerde bulunsaydım, Meksika demokrasisinin gelişmesini sağlamanın, Meksika’nın bilim ve teknolojide ilerleme yeteneği açısından çok önemli olacağını söylerdim.”

***

Evet ülkemizde çok sağlam bir bilimsel geçmişi olan bir akademisyen, Türkiye’yi çok daha iyi mi yönetir?